Rượu vang Pháp thung lũng Loire

Tìm hiểu về Rượu vang Pháp - Thung Lũng Loire

Trước khi tìm hiểu về các nước sản xuất rượu vang thuộc nhóm Tân thế giới (New World Wine), chúng ta hãy cùng tham quan vùng đất làm rượu cuối cùng của nước Pháp nhé. Đó là thung lũng Loire.

Khi những vị Vua của nước Pháp đăng quang, vang vùng Champagne sẽ được khui để chúc mừng sự kiện đó. Còn khi họ về già, nhường ngôi hoặc băng hà, những người tùy tùng và hậu duệ của Vua sẽ được chuyển về vùng Loire. Chính xác hơn Loire – vùng đất dòng dõi quý tộc, là một vùng đất dành cho các vị Vua băng hà. Các chai vang vùng Loire đa phần đều có dấu “hoa huệ” – một dấu hiệu có thể liên quan đến các nhà vua.

Tìm hiểu về rượu vang Pháp

I. Lịch sử

Vào thế kỷ I sau Công Nguyên (SCN), người La Mã đã trồng cây nho đầu tiên ở Loire để sản xuất và tiêu thụ rượu vang. Đến thế kỷ III SCN, cây nho được phát triển ở vùng Muscadet – tiểu vùng nằm ở phía Tây thung lũng Loire. Từ năm 380, cây nho và kỹ nghệ làm rượu đã phát triển ở Touraine nhờ thánh Saint – Martin.

Ở Loire có một vùng làm vang trắng rất ngon có tên Sancerre. Trong suốt thế kỷ XI, vang vùng Sancerre đã nổi tiếng khắp châu Âu về chất lượng. Đến thế kỷ XII, cây nho được phát triển ở Upper – Loire bởi các thầy tu dòng Augustinian & Benedictine. Sau đó Sancerre và Aujou đã trở thành vườn nho nổi tiếng ở Loire. Trước khi vang vùng Bordeaux đến nước Anh, người ta gọi vẫn coi vang Loire là rượu vang Pháp đặc trưng (tên nguyên gốc: French Wine).

Lịch sử rượu vang Pháp

Từ thế kỷ XII – XV, vang vùng Loire là một phần của Hoàng gia Pháp, nghiễm nhiên những nhà làm rượu không có quyền sản xuất ra vang chất lượng thấp. Người ta chọn uống vang Loire vì chất lượng chứ không phải vì số lượng. Đến thế kỷ XV, vang ngọt Côteaux du Layon ra đời.

Mùa đông năm 1709, cây nho ở Nantes bị tàn phá do thời tiết quá lạnh. Chính người Hà Lan đã mang giống nho Melon của vùng Bougogne đến trồng và chỉ có giống nho này mới chịu được sự khắc nghiệt của mùa đông vùng Nantes. Cho đến ngày nay, khắp vùng Nantes đa phần trồng giống nho Melon và cho ra đời những chai rượu vang Pháp Muscadet mà ai cũng biết tới. Vào cuối thế kỷ XIX, dịch Phylloxera xuất hiện làm ảnh hưởng lớn đến vang vùng Loire. Năm 1936, một số tiểu vùng của thung lũng Loire bắt đầu được xếp hạng AOC. Năm 1960, thế giới đã biết đến các tên rượu của Loire như Sancerre, Muscadet và Vouvray.

Lịch sử rượu vang Pháp

II. Địa lý & Khí hậu

Thung lũng Loire – vùng vang dài nhất nước Pháp, nằm ở trung tâm, dọc theo sông Loire dài 1010 km. Loire có 3 loại khí hậu đặc trưng: đại dương, lục địa và bình nguyên.

Trải dài trên 70.000 hecta diện tích trồng nho, trong đó có 52.000 hecta được phân hạng AOC, người ta sản xuất vang đạt sản lượng 400 triệu lít/năm. Thổ nhưỡng ở Loire rất phong phú, thay đổi theo vùng và độ cao.

Thung lũng Loire có 3 vùng chính: Western Loire (phía Tây Loire), Central Loire (trung tâm Loire) và Upper Loire.

Tìm hiểu về rượu vang Pháp

III. Các vùng vang ở Loire

Đến Loire bạn sẽ thấy những thành trì rất đẹp vì đây là vùng đất của vua chúa. Người ta nói vang của vùng Loire phức hợp và phong phú về mùi vị do Loire là vùng đất trải dài 1000 km từ núi tới biển, khí hậu đa dạng, thổ nhưỡng phong phú trong một vùng đất, dẫn đến: Giống nho phong phú: Đa dạng các loại vang. Đây là vùng vang phân hạng AOC lớn thứ 3 của Pháp.

1. Western Loire

Vùng Western Loire chuyên sản xuất vang trắng (White Wine) từ giống nho Melon của vùng Bourgogne. Nơi đây có 5 loại AOC được chính thức công nhận vào năm 1937. Trải dài trên 13.000 hecta có khoảng 2.500 vườn nho và 40 nhà phân phối rượu.

Wester Loire nổi tiếng với chai vang “Muscadet Sur Lie” ra đời vào cuối năm 1990. Ban đầu chai vang chỉ có tên là Muscadet, ko có chữ “Sur Lie” bên cạnh. Trong quá trình sản xuất, khi rượu được lên men xong thì người ta chuyển sang giai đoạn ủ, vừa qua mùa xuân sẽ lọc rượu để đóng chai. Ngẫu nhiên có một năm quá lạnh, người ta không lọc rượu mà đóng chai luôn. Những chai không lọc đều có cặn, nhưng chúng lại có mùi hương thơm hơn những chai không có cặn. Kể từ phát hiện đó trở đi, dân vùng này bán một loại rượu có tên “Muscadet Sur Lie”, trong đó hai từ “Sur Lie” dịch ra có nghĩa là “ủ chung với cặn của rượu”.

Lịch sử rượu vang Pháp

Rượu vang vùng này có nồng độ cồn tối đa 12% Alc và thường là vang không ngọt (Dry Wine), vang có độ cồn từ 8 – 10,5% Alc (Light Wine). Trong quy trình sản xuất, rượu vang đóng chai vào mùa xuân, không qua giai đoạn lọc. Hương vị đặc trưng của các loại rượu vang màu xanh nhạt này bao gồm: mùi hoa trắng, mùi cam – chanh, mùi tương đối nồng của trái cây và mùi khoáng.  

2. Central Loire

2.1. Anjou

Anjou nằm ở trung tâm thung lũng Loire. Trải dài trên diện tích 20.000 hecta, tổng sản lượng rượu phân hạng AOC đạt 78,8 triệu lít/năm. Người ta sản xuất vang theo tỷ lệ: 35% vang hồng (Rose Wine), 31% vang đỏ (Red Wine), 18% vang trắng (White Wine) và 16% vang sủi tăm (Sparkling Wine). Như vậy ở đây sản xuất chủ yếu à vang hồng từ giống nho Cabernet d’Rose Anjou và Cabernet d’Anjou Franc.

Vùng này còn có những loại vang khác như:

Anjou Blanc Sec: được làm từ giống nho Chenin Blanc. Rượu có hương vị đặc trưng của mùi thép (cảm giác hơi lạnh khi bạn ở gần kim loại) và mùi mật ong.

Anjou Rouge: được làm từ giống nho Cabernet Franc và Cabernet Sauvignon. Rượu có độ cồn tương đối thấp (light), không ngọt (dry) và có hương vị đặc trưng là mùi gia vị.

Anjou – Villages: được làm từ 2 giống nho giống Anjou Rouge. Rượu có màu đậm và mang hương vị của các loại trái cây màu đỏ đặc trưng.

Savennières: đây là chai vang trắng được làm từ giống nho Chenin Blanc. Rượu có cấu trúc tốt, hương vị đặc trưng bao gồm mùi của hoa trắng, mùi khoáng, mùi thép và mùi của các loại trái cây không ngọt.

Quarts de Chaume: đây là vang ngọt được làm từ giống nho Chenin Blanc.

2.2. Saumur

Vùng Saumur nổi tiếng về Saumur Mousseux (vang trắng, vang đỏ) với sản lượng 12 triệu chai/năm, đứng thứ 3 chỉ sau Champagne và Alsace.

Bên cạnh đó không thể không nhắc đến chai vang Saumur Champpigny được làm từ phần lớn giống nho Cabernet Franc. Rượu có màu Ruby, hương vị đặc trưng bao gồm mùi của các loại trái cây màu đen, thuốc lá và mùi khói. Đây cũng là loại rượu mà người Đức rất thích vì độ cồn tương đối nhẹ.

Lịch sử rượu vang Pháp

2.3. Touraise

Đây là vùng sản xuất vang đỏ, vang trắng và vang hồng. Vang trắng được làm từ giống nho Sauvignon Blanc và Chenin Blanc; hương vị đặc trưng gồm mùi thực vật và mùi gia vị. Rượu vang đỏ được làm từ giống nho Gamay, Cabernet Franc và Cabernet Sauvignon; hương vị đặc trưng gồm mùi hoa của cây keo (acacia), các loại trái cây không ngọt và mùi bánh mì nướng.    

2.4. Touraine

Trong Touraine có 3 tiểu vùng nhỏ: Vouvray, Bourgueil và Chinon.

Tại Vouvray, người ta sản xuất vang không ngọt (Dry Wine), vang ngọt và Cremant. Vang không ngọt mang hương vị của mùi trái táo, đào, hạnh nhân và mùi nhóm hạt. Vang ngọt mang hương vị của mùi hoa hồng, mùi hoa của cây keo và cây quế trúc (Wallflower). Còn vang Cremant mang hương vị tao nhã, tươi trẻ của mùi táo xanh.

Ở vùng Bourgueil có giống nho đỏ khá nổi tiếng là Cabernet Franc và Cabernet Sauvignon. Người ta sản xuất vang đỏ và vang hồng với tỷ lệ 9:1, nghĩa là trong 10 chai rượu thì sẽ có 9 chai vang đỏ và 1 chai vang hồng. Rượu thường có màu của trái Cherry. Hương vị đặc trưng của vang bao gồm mùi của trái cây màu đỏ, tiêu xanh và mùi da thú.

Tại Chinon, người ta sản xuất rượu vang đỏ từ 100% giống nho Cabernet Franc. Những chai vang ở vùng này đã từng được sánh ngang với Château Margaux – môt vùng trong Bordeaux. Rượu thường có màu Ruby. Hương vị đặc trưng của vang bao gồm mùi của các trái họ nhà dâu, mận khô, gỗ sồi, than chì và mùi khoáng.

Lịch sử rượu vang Pháp

3. Upper Loire

Vùng Upper Loire trồng giống nho chính là Sauvignon Blanc và trồng thêm giống nho Pinot Noir với số lượng ít.

Tại tiểu vùng Sancerre, trải dài trên 2.726 hecta vườn nho, người ta chỉ thu hoạch bằng máy chứ không được quyền hái tay. Rượu vang đỏ có hương vị của trái Cherry và trái cây màu đỏ. Vang trắng có hương vị của trái cam, bưởi, táo, lá bạc hà, mật ong và mùi gia vị.

Rượu vang được làm từ giống nho Chasselas – giống nho hiếm chỉ mọc ở vùng lạnh thì chỉ có tại tiểu vùng Pouilly và Pouilly Sur Loire. Ở đây có một loại rượu tên là Pouilly Fumé, được sản xuất vang trắng từ giống nho Sauvignon Blanc và có hương bưởi đặc trưng.

​“Fumé” dịch ra có nghĩa “làn khói”, cái tên bắt nguồn từ việc khi thu hoạch, hơi nước từ mặt sông bốc lên, lan tỏa vào vườn nho nhưng lại không làm hại cây nho.

Vậy là chúng ta đã khám phá xong bài "RƯỢU VANG PHÁP - Thung lũng Loire" rồi. Mời các bạn xem thêm các vùng sản xuất rượu vang nổi tiếng khác nhé.

Xem "RƯỢU VANG ARGENTINA"

Xem "RƯỢU VANG TÂY BAN NHA"

Xem "RƯỢU VANG MỸ"

Rượu vang Lucas - LucasFineWine